این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق نوآوری دانشگاهی می باشد. در بخش اول چارچوب و مبانی نظری نوآوری دانشگاهی تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق نوآوری دانشگاهی در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

نوآوری دانشگاهی 
نوآوری مستمر و فراگیر در سازمان ها،  در واقع نوعی-کند وکاو منظم برای یافتن شیوه ها و پاسخ های نو به فشارها و تغییر و تحولات محیطی است.  از آنجا که در محیط های پیچیده و متحول امروزی دیگر واکنش های تکراری برای رویارویی با این تغییرات کارآمد نمی باشد،  لذا دایم باید در جستجوی راه های جدید برای واکنش در برابر محیط برآمد.  به عبارتی آن دسته از سازمان ها و نظام ها می توانند در محیط پیچیده و پویا به بقای خود ادامه دهند که به طور مستمر قادر به خلق ایده ها و طرح های جدیدی جهت مقابله با فشارها و تحولات محیطی باشند( فتحی زاده و همکاران،  1389). 

از نوآوری دانشگاهی نیز تعاریف متعددی شده،  فرهنگ وبستر نوآوری دانشگاهی را توانایی انجام امری ابتکاری تعریف کرده است که به خلق محصول یا خدمتی جدید منجر شود به گونه ای که این توانایی ممکن است از هوش و استعداد افراد سرچشمه گرفته یا به وسیله آموزش ایجاد شود.  هالت: اصطلاح نوآوری دانشگاهی را در یک مفهوم وسیع به عنوان فرآیندی برای استفاده از دانش یا اطلاعات مربوط،  به منظور ایجاد یا معرفی چیزهای تازه و مفید به کاربرد.  وارکینگ نیز توضیح می دهد که : نوآوری دانشگاهی هر چیز تجدید نظر شده است که طراحی و به حقیقت درآمده باشد و موقعیت سازمان را در مقابل رقبا استحکام بخشد و نیز یک برتری رقابتی بلند مدت را میسر سازد.  به عبارتی نوآوری،  خلق چیز جدیدی است که یک هدف معین را دنبال و به اجرا رساند.  کیث اظهار می دارد: نوآوری دانشگاهی عبارت از پیدایش شیوه های نو در حل مسائل گوناگون سازمانی بوسیله گروهی از کارکنان در رشته های گوناگون است( طالب بیدختی،  1383).  

به تعبیردراکر  (1999) از دیدگاه مدیریتی نوآوری دانشگاهی به معنای تغییری است که بعد تازه ای از عملکرد را خلق  می کند،  ولیکن از دیدگاه سازمانی نوآوری به معنای بهره برداری از ایده جدید است.  در واقع به فرایند خلق،  توسعه و اجرای یک ایده جدید یا رفتار تازه،  نوآوری دانشگاهی گفته می شود.  باید دانست که نوآوری دانشگاهی می‌تواند به عنوان تغییر سازمانی برای پاسخ به محیط خارجی یا نفوذ بر آن در نظر گرفته شود.  آمابیل  (1998) نوآوری سازمانی را پیاده کردن و اجرای موفقیت آمیز ایده های خلاق در سازمان تعریف می کند و اشاره می کند که خلاقیت به ایجاد ایده های جدید توجه دارد در صورتی که نوآوری به کاربردن آن می پردازد پس خلاقیت نقطه آغاز هر نوآوری است و نوآوری تلاش برای تبدیل ایده خلاق به محصولات یا فرایند هایی است که نهایتاً موجب بهبود خدمات به مشتری،  کاهش هزینه و ایجاد درآمدهای جدید برای یک سازمان می انجامد. 
 کنز(2002) در تعریف خود از نوآوری دانشگاهی بر فرآیند آن تأکید کرده و نوآوری دانشگاهی را فرآیند گردآوری هرنوع ایده جدید و مفید برای حل مسئله می-خواند و معتقد است که نوآوری شامل شکل گرفتن ایده،  پذیرش و اجرای ایده  های جدید در فرآیند،  محصولات و خدمات است

ژنگ (2008) نوآوری دانشگاهی را به معنای ترک الگوهای قدیمی و مهم ترین قابلیت برای رشد و گسترش سازمان به شمار آورده است.  به زغم وی امروزه به طور فزاینده ای از نوآوری به عنوان یکی از عوامل اصلی حفظ مزیت رقابتی و موفقیت بلند مدت سازمان در بازارهای رقابتی یاد می شود.  از نظر جیمنز و سگارا  (2008) دلیل این امر آن است که سازمان هایی که ظرفیت ایجاد نوآوری دانشگاهی دارند،  سریع تر و بهتر از سازمان های غیر نوآور قادر خواهند بود به چالش های محیطی پاسخ دهند،  که این به نوبه خود عملکرد سازمان را افزایش می دهد.  
بنابراین،  در یک تعریف کلی می توان نوآوری دانشگاهی را به عنوان هر ایده ای جدید نسبت به یک سازمان و یا یک صنعت یا یک ملت و یا در جهان تعریف کرد.  با استناد به تعاریف فوق   می توان گفت خلاقیت پیدایی و تولید یک اندیشه و فکر جدید است در حالی که نوآوری عملی ساختن اندیشه و فکر آن است.  نوآوری به معنی به کارگیری تفکرات جدید ناشی از خلاقیت است که در یک سازمان می تواند به صورت یک کالای جدید،  خدمت و یا راه حل جدید انجام کارها باشد.

  در واقع نوآوری فرآیندی است که از طریق آن،  سازمان مشکلات موجود را شناسایی و تعریف کرده سپس فعالانه دانش جدید را برای حل آنها به کار می گیرد.  به طور کلی سازمان های نوآور سازمان هایی هستند که نسبت به تغییر نیازهای مشتریان تغییر مهارت های رقبا،  تغییر روحیه افراد جامعه،  تغییر شرایط تجارت بین الملل و مقررات دولتی واکنش نشان داده،  در شکل و نحوه تولیدات خود تجدیدنظر کرده و خود را متحول می سازند.  در همین رابطه پیتر دراکر نوآوری را یکی از اهداف هشتگانه در سازمان می داند.  فایول  نوآوری را یکی از اصول 14 گانه مدیریت معرفی می کند و الوین تافلر معتقد است محور موج سوم را خلاقیت و نوآوری تشکیل می دهد.  گاروین  نیز با دیدگاهی کاربردی،  سازمان یادگیرنده را سازمانی معرفی می کند که در خلق،  اکتساب و انتقال دانش و تعدیل و جایگزینی رفتارش با دانش و بینش جدید مهارت دارد. 

 در همین راستا می توان نتیجه گیری کرد که سازمان های خلاق و نوآور سازمان هایی یادگیرنده اند و یادگیری مهم ترین فرصت برای ایجاد تغییر و تحول و همگام شدن آنها با تغییرات محیطی است.  لاکت  نیز درباره ضرورت نوآوری و همگامی و هماهنگی با تحولات جدید می گوید: موج دریا تجربه ترسناکی است،  اگر در مقابل آن ایستادگی کنید شما را به گوشه ای پرتاب می-کند،  با این حال اگر بر آن سوار شوید،  می تواند در زمان کوتاهی شما را به جای دوری ببرد . به طور قطع بسیار ساده تر است که منتظر امواج تغییر باشید و بر آنها سوار شوید تا اینکه اصرار ورزید که  بی حرکت بمانید و به سویی رانده شوید.  مدیریت ساکن و بی حرکت نمی تواند مدت زیادی به طول انجامد،  موج یا آن را غرق میکند و یا کشتی این مدیریت در گل فرو می رود و همان جا باقی می ماند "بالاخره دیدگاه های بسیاری از نظریه پردازان دیگر مانند تافلر،  شون  و برگ کویست  نیز حاکی از آن است که سازمانهای امروزی نمی توانند روند و سرعت تغییرات را متوقف سازند بلکه تنها می-توانند تردیدها،  نوسانات و بی ثباتی ها را به فرصت-هایی برای آموختن،  تطابق و همخوانی مطلوب تبدیل کنند(کشاورز ، 1392)

منبع:فروشگاه ساز فایلینا

فهرست مطالب
مبانی نظری و پیشینه پژوهش 22
مبانی نظری نوآوری دانشگاهی
2- 1- مقدمه 22
2-2-پیشینه پژوهش 22
2-1-1 - نوآوری دانشگاهی 22
2-1-1-1- تفاوت خلاقیت و نوآوری و تغییر و اختراع 22
شكل شماره ( 2-1) : رابطه خلاقیت،  نوآوری و تغییر 27
تولایی (1387) 27
2-2-1-2-تعاریف نوآوری 28
2-2-1-3- تاریخچه نوآوری 31
2-2-1-4- انواع نوآوری 34
2-2-1-5- فرایند نوآوری 37
شكل شماره (2-2): توالی فرآیند نوآوری در سازمان به نقل از تولایی (1387) 38
2-2-1-6- الگوهای تكامل فرآیند نوآوری تكنولوژیكی 39
2-2-1-6- 1-مدل فشار علم  : 39
2-2-1-6- 2-مدل كشش بازار  : 40
2-2-1-6- 3-مدل اتصالی  : 40
2-2-1-6- 4-مدل یكپارچه و شبكه ای  : 41
2-2-1-6- 5-مدل زنجیره ارزش  : 41
2-2-1-7-ویژگی های نوآوری 42
2-2-1-8-  نظام ملی نوآوری 46
2-2-1-9- تأثیر نوآوری بر فاكتورهای نظام آموزش 48
2-2-1-10- نظریه انتشار نوآوری 55
2-2-1-11-نوآوری دانشگاهی 58
2-2-1-12- نوآوری در آموزش عالی ( بر پایه مدل بالدریج ) 61
2-2-1-13- ابعاد نوآوری دانشگاهی 64

2-4-1-پیشینه تحقیقات در زمینه نوآوری دانشگاهی 65
2-4-1-1- پژوهش های خارجی 65
2-4-1-2- پژوهش های داخلی 66
2-5- جمع بندی و نتیجه‌گیری 68
منابع 72
منابع فارسی 72
منابع انگلیسی 78